Elke dag fluitend aan de slag
het voormalige ADM-terrein
Hay Schoolmeesters is de verpersoonlijking van een vrije geest. Vrije geesten zijn ze stuk voor stuk, de bestuursleden van Vereniging de Verademing. Dat kan ook niet anders. Allemaal komen ze van het voormalige ADM-terrein in het Westelijke Havengebied dat twintig jaar lang de woon- en werkplaats was van een bruisende, hechte gemeenschap van kunstenaars, creatieven, makers en vrijdenkers. In 2019 werden ze – onvrijwillig en hardhandig – van het terrein verwijderd. Een deel van de bewoners vestigde zich in Amsterdam Noord op het voormalige waterzuiveringsterrein, een tot dan toe unheimische plek die aan het zicht onttrokken werd door wild woekerende natuur en een permanent gesloten, groot stalen hek. De komst van de voormalige ADM-ers betekende markeerde een kentering.
Die kentering kreeg vorm op het moment dat Vereniging de Verademing en de gemeente op 1 februari 2022 een overeenkomst sloten waarbij de vereniging het beheer, de programmering, het technisch onderhoud en de communicatie van het inmiddels tot Het Groene Veld omgedoopte terrein kreeg. De overeenkomst had wél een houdbaarheidsdatum. Zoals het er nu naar uitziet zullen de huidige bewoners en gebruikers het terrein in oktober 2024 moeten verlaten. Wat er met het terrein gebeurt, is onderwerp van gesprek. Waar de huidige bewoners terecht kunnen is een groot vraagteken.
Vrijplaats voor de buurt
De Verademing, dat zijn de bestuursleden Thekla Ahrens, Ymar de Groot, Brian Sating, de eerdergenoemde Hay Schoolmeesters, de leden van de ADM-community en de huurders en gebruikers van Het Groene Veld, samen zo’n 150 mensen. De vereniging houdt kantoor in het Poortgebouw op Het Groene Veld. Daar buigt Hay zich onvermoeibaar over alle uitdagingen waar de vereniging voor staat. De grootste is nu het behoud van deze unieke vrije ruimte en kleurrijke rafelrand van Amsterdam. Het behoud is om meerdere redenen van levensbelang, als vrijplaats voor de buurt, de Noorderlingen en alle Amsterdammers en als duurzame verblijfplaats voor de huidige bewoners en gebruikers.
Amsterdam is uniek vanwege haar lange traditie van tegencultuur. Die cultuur staat onder immense druk. Er wordt gevochten om elke vierkante meter. Het was hoopvol dat met het coalitieakkoord in 2018 ook politiek de noodzaak werd erkend om de weinige vrije ruimte in Amsterdam te beschermen. Het Groene Veld werd het eerste experiment van het door de gemeente geïnitieerde project ‘Expeditie Vrije Ruimte’. Een cruciale test-case die Het Groene Veld tot ‘vrije ruimte’ kroonjuweel van Amsterdam zou kunnen maken. Willen we dat dat lukt dan hebben we – op z’n Amsterdams gezegd – wél ballen nodig. Dan hebben we de stem van de bewoners, gebruikers en de buurt nodig. En we hebben ambtenaren met ballen nodig die tegen de stroom in de vrije ruimte durven verdedigen. Koste wat het kost.
“Leuk, joh”, grinnikt Hay, “ik ga elke dag fluitend aan de slag”.